Ikarus 280 był w latach 80. i 90. XX wieku najpopularniejszym autobusem przegubowym w Polsce. O jego powszechności, poza pojemnością, zadecydowała prosta i trwała budowa. Chociaż założenia konstrukcyjne zostały opracowane na przełomie lat 60. i 70., to autobus wytrzymał próbę czasu i pozostaje w użyciu do dziś. Lubelskie MPK eksploatuje już tylko 17 z 126 dostarczonych ikarusów. Stanowi to dobry pretekst do przyjrzenia się Ikarusowi 280 od nietypowej strony, bo... od spodu.
Główną rolę w prezentacji gra Ikarus 280.26 #2148 z 1981 roku. Przechodził on w swoim życiu prawdopodobnie 3 naprawy główne, z których ostatnia miała miejsce w 2002 roku.
Każdą z 24 fotografii poprzedza schemat pojazdu, ilustujący miejsce oraz kierunek wykonania zdjęcia.
Na zdjęciu widoczny przedni zwis autobusu - część przed przednią osią. Na górze znajduje się kabina kierowcy oraz - z prawej strony - drzwi, nastomiast pod podłogą umieszczono zbiorniki ze sprężonym powietrzem 1 oraz skrzynię z piecem grzewczym 2. Zbiorniki magazynują sprężone powietrze zasilające całą instalację pneumatyczną. Należą do niej zawieszenie, hamulce oraz sterowanie drzwi. Na fotografii widoczne są zawory odpowietrzania 4, wykorzystywane do usuwania drobin wody, gromadzących się w zbiornikach. Zawory te można otworzyć za pomocą cienkich stalowych linek, których końce znajdują się w miejscu dostępnym po podejściu do autobusu od przodu. Widoczne jest również mocowanie drążka reakcyjnego przedniej osi 3.
Kolejne zdjęcie przedstawia widok po przejściu w stronę tyłu wozu. Widoczna jest - na środku - sztywna belka przedniej osi 1, zamocowana do podwozia za pomocą drążków reakcyjnych 2, przenoszących siły wzdłużne podczas przyspieszania i hamowania. Dodatkowo widoczny jest drążek 3 łączący zwrotnice kół.
Numerami 3 oznaczono elementy układu kierowniczego. Po lewej widoczna jest zwrotnica lewego koła, umożliwiająca jego skręt. Zwrotnica jest połączona poprzez uchwyt 2 z drążkiem układu kierowniczego (element nr 3 po prawej stronie). Drążek biegnie dalej do przodu autobusu, gdzie jest poprzez połączony z mechanizmem kierowniczym i układem wspomagania. Numerem 1 oznaczono belkę osi przedniej. Dodatkowym widocznym elementem jest lewy drążek reakcyjny 4 przedniej osi.
Widok na zwrotnicę przedniego koła z innego kąta. Oznaczenia pozostały takie, jak na poprzedniej fotografii. Tym razem jest widoczny również drążek 5 biegnący równolegle do osi, łączący zwrotnice obu kół tak, by skręcały one jednocześnie.
Tym razem widoczne jest od wewnętrznej strony prawe koło autobusu. Najistotniejszym elementem jest siłownik hamulcowy 2, uruchamiający rozpierak szczęk hamulcowych 3. W trakcie hamowania szczęka jest dociskana do bębna hamulcowego, co wyhamowuje koło. Inne widoczne elementy to belka osi przedniej 1 oraz wspornik poduszki zawieszenia 4.
Widok na okolice prawego koła pod innym kątem. W tym ujęciu lepiej widoczne są elementy zawieszenia. Belka osi przedniej 1 jest zamocowana drążkami reakcyjnymi, zaś energię drgań gromadzą poduszki 4 (miechy pneumatyczne), wypełnione sprężonym powietrzem. Są one umocowane na wspornikach 3.
Zbliżenie na poduszkę przedniego zawieszenia. Istotnym elementem zawieszenia, który był niewidoczny na poprzednim zdjęciu, jest amortyzator teleskopowy 5.
W dalszej części podwozia znajdują się elementy osprzętu silnika. Jednym z nich jest widoczna na zdjęciu chłodnica, a w zasadzie jej żaluzja, która w razie potrzeby może być odchylana dla zwiększenia przepływu powietrza przez chłodnicę.
Na kolejnej fotografii widoczna jest żaluzja chłodnicy od strony silnika. W górnej części żaluzji , na środku, znajduje się siłownik, odchylający blaszki żaluzji.
Kilka kroków w tył i widoczny jak na dłoni jest wentylator chłodnicy 2, umieszczony w obudowie 1. Przewód 3 doprowadza płyn chłodzący do chłodnicy.
Na widoku w drugą stronę jest już widoczny blok silnika 4, choć na pierwszym planie znajdują się jeszcze żaluzja chłodnicy 1, pompa cieczy chłodzącej 2 oraz alternator 3. Pompa cieczy chłodzącej napędzana jest paskiem klinowym bezpośrednio od koła pasowego wału korbowego.
Inne ujęcie z widocznymi tymi samymi podzespołami co poprzednio. Takie same pozostały również oznaczenia cyfrowe. Tym razem jednak zauważyć można koło pasowe 5 zamocowane do wału korbowego oraz całą plątaninę pasków.
Kolejne zdjęcie przedstawia blok leżącego silnika Raba D2156, którego rzężące brzmienie docenia każdy miłośnik Ikarusów. Widoczne są: spód silnika 1, kadłub 2 oraz zasłonięta nieco głowica 3. Łatwo dostrzec również osłonę sprzęgła 4, za którą kryje się obudowa skrzyni biegów 5. W prawej części zdjęcia widoczny jest kolektor wylotowy 6, skorodowany od wpływu gorących spalin, oraz potężnych rozmiarów tłumik 7.
Ujęcie skierowane bardziej w lewą stronę pojazdu ukazuje cały układ wylotowy, od kolektora wylotowego 6, poprzez tłumik 7 aż do rury wydechowej 8.
Na fotografii widoczny jest przegub Kardana łączący wał wyjściowy ze skrzyni biegów 1 z wałem napędowym. Na wale napędowym znajdują się dwa takie przeguby. Dzięki nim możliwe jest przenoszenie napędu w płaszczyźnie ukośnej do skrzyni biegów i wyjścia z mostu napędowego.
Na zdjęciu widoczny most napędowy od strony silnika. U góry, na pierwszym planie, znajduje się obudowa skrzyni biegów. Jest ona połączona wałem napędowym 3 z mostem napędowym 4. Widoczne są również membranowo-sprężynowe siłowniki hamulcowe 5 oraz gumowe odboje 6, amortyzujące udarowy nacisk mostu napędowego po najechaniu na dużą nierówność poprzeczną jezdni. Co istotne, to wewnątrz mostu napędowego powstaje charakterystyczne wycie Ikarusa - most jest słyszany najlepiej przy dużych prędkościach.
Na tym nieco innym ujęciu oznaczenia pozostały niezmienione. Lepiej widoczne są przewody hamulcowe, wychodzące z siłowników 5. W dolnej części mostu napędowego znajduje się korek spustowy 7. Element konstrukcyjny i osłaniający mostu napędowego stanowi odlewana, żeliwna obudowa 8.
Na zdjęciu widoczne są szczegóły zawieszenia mostu napędowego. Do obudowy mostu przykręcone są łukowate wsporniki 1 poduszek 2. Po prawej stronie znajduje się niewidoczny na zdjęciu amortyzator, również mocowany do wspornika. Ponownie dostrzec można siłowniki hamulcowy 3.
Tym razem zaobserwować można niemal cały układ przeniesienia napędu, od silnika 1, poprzez skrzynię biegów 2 i wał napędowy 3 aż do przekładni głównej mostu napędowego 4. Niewidoczne pozostają jedynie zwolnice w piastach kół oraz, rzecz jasna, same koła.
Na widoku od tylnej strony pojazdu można dostrzec drążki reakcyjne wzdłużne 3 i ukośne 2, łączące most napędowy 1 z podwoziem.
Na bardziej poziomo skierowanym widoku od strony przegubu 5 ponownie widoczny jest most napędowy 1 wraz z drążkami 2. Jak można zaobserwować, łukowate podpory poduszek są symetryczne i most opiera się na łącznie 4 poduszkach.
Na zdjęciu widoczny jest środek przegubu. Środkowa belka, którą powoli atakuje korozja, ma swoje znaczenie w układzie kierowniczym trzeciej osi. Jest ona bowiem połączona układem drążków ze zwrotnicami trzeciej osi.
Tutaj widoczny jest jeden ze wspomnianych drążków 1, który biegnie od belki przegubu w kierunku naczepy. Za blachą 2 znajduje się przegub kulisty, łączący przednią i tylną sekcję Ikarusa. Blacha 3 jest częścią wspornika, na którym zamocowany jest przegub.
Trzecia oś. Ukośny drążek 1 jest częścią całego układu, uzależniającego skręt kół od przemieszczenia przegubu. Drążki 3 łączą koła z pionowym ramieniem widocznym w środkowej części podwozia. Podłużne drążki 2 są elementami zawieszenia trzeciej osi.